Dodana: 31 maj 2016 12:17

Zmodyfikowana: 31 maj 2016 12:30

"Job crafting" w szkole?

„Job crafting” to idea zyskująca coraz większe uznanie wśród praktyków i teoretyków zarządzania.  „Job crafting” bywa tłumaczony się na język polski jako „kształtowanie pracy” , czyli – jak piszą twórcy tej koncepcji  Amy Wrzesniewski i Jane E. Dutton -  „samodzielnie podejmowane przez pracowników działania nakierowane na dopasowanie pracy do ich własnych potrzeb i preferencji” .

Idea „Kształtowania pracy”  wynikła w pewnym stopniu z refleksji nad ograniczoną skutecznością ścisłej kontroli, precyzyjnie odgórnie określanych procedur działania oraz wskaźników. Okazuje się, że tak traktowani pracownicy pracują poniżej swoich możliwości, trapią ich frustracje, choroby ciała i duszy.

Wprawdzie „job crafting” powstał i rozwija się w nawiązaniu przede wszystkim do korporacji to zastanawiam się, w jakim stopniu tę ideę można odnieść do praktyki funkcjonowania placówek edukacyjnych. Tutaj od lat obserwuję kolejne administracyjne zmiany zmierzające do ścisłego określenia co, jak z kim, dlaczego i po co ma robić nauczyciel. Wydaje mi się, że prowadzą one do coraz większej  frustracji, a nie do podniesienia jakości edukacji.

Kształtowanie pracy polega na aktywnym zachowaniu pracownika, który dokonuje zmian pracy na trzy sposoby:

  • przekształca zadania, które wykonuje,
  • modyfikuje relacje ze współpracownikami,
  • przewartościowuje swoje myślenie o pracy.

Przekształcanie zadań może polegać:

  • zmianie wykonywanych zadań
  • zmianie czasu i energii na niektóre czynności,
  • zmianie sposobu wykonywania zadań.

Tym, czym kieruje się pracownik przesuwając zakresy dotychczasowych czynności, relacji i zmieniając swoje spostrzegania tego, co robi są jego własne potrzeby i możliwości. 

Jak pokazują badania kształtowanie pracy przynosi wiele korzyści dla pracowników i organizacji.

Organizacja staje się bardziej efektywna. Większa wydajność, poczucie odpowiedzialności i zaangażowanie w rozwój organizacji przynosi jej wymierne korzyści.

Pracownicy czują większe zadowolenie, są bardziej zaangażowani i zdyscyplinowani.  Praca przynosi im w większym stopniu poczucie spełnienia. Poprawia się także ich stan fizyczny.

Najistotniejszą korzyścią wynikającą  z kształtowania własnej pracy jest poczucie sensu w pracy
- korzyść zarówno indywidualna,  jak i organizacyjna.  
Poczucie sensu wynikające ze świadomości, że pracownik robi to na co ma wpływ, tak jak jest to zgodne z jego możliwościami i talentami oraz, że to co robi jest celowe i ważne.  Na czym polega ważność i celowość pracy nauczycieli i wychowawców?
Może to tylko moje wrażenie, ale myśl, że nauczycielskie zadanie to „realizacja ilościowa i jakościowa podstawy programowej tak, aby  średnie wyniki szkoły dobrze wypadły na tle pobliskich placówek” wywołuje u mnie po prostu zniechęcenie. Nie ma tu ludzi – są wskaźniki i średnie. Owszem – można i tak zarabiać na chleb – ale wiemy, że ludzie od życia oczekują czegoś więcej.

Wolę więc myśleć, że zadanie nauczycieli i wychowawców polega  na wspólnym odkrywaniu z uczniami drogi do pięknego i wartościowego życia.  Kształtowanie pracy to także właśnie odkrywanie w tym co roimy sensu większego niż „tu i teraz”, wskaźniki i dochody/
Realizacja praktyczna idei samodzielnego kształtowania pracy przez pracowników wymaga od zarządzających stworzenia odpowiednich ku temu warunków. Po pierwsze – w ogóle muszą uznać prawo pracowników do samodzielności. Po drugie – muszą pogodzić się z utratą części kontroli. Po trzecie muszą stworzyć warunki organizacyjne, w których pracownicy będą mogli dokonywać zmian w swoich zadaniach.

Zastanawiam się w jakim stopniu jest możliwy „kształtowanie pracy” / „job crafting” w placówkach oświatowych? Na czym mógłby praktycznie polegać? od jakich czynników zależy jego istnienie w tych placówkach? czy warto promować tę ideę w tych placówkach?  A jeżeli tak to jak to robić?

Jeżeli jesteś zainteresowana/zainteresowany ideą „kształtowania pracy” w placówkach oświatowych zapraszam do kontaktu.

Artur Brzeziński

Konsultant CEN w Białymstoku

artur.brzezinski@live.com

Tel. 600970711

 

Licznik odwiedzin

Odwiedzana: 1